Informacja na temat azbestu

INFORMACJA

Zgodnie z art. 48 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z. późn. z.m.) , po uzyskaniu uzgodnień z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w Katowicach Nr RDOŚ-24-WOOŚ/0713/207/10/jw. z dnia 20.09.2010r. oraz Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym w Katowicach Nr NS/NZ/521/A/0254/207/10 z dnia 02.09.2010r. , odstępuje się od przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko "Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla Gminy Nędza"


Uzasadnienie

1. Charakter działań przewidzianych w projekcie programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla Gminy Nędza
a)stopień, w jakim dokument ustala ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć w odniesieniu do usytuowania, rodzaju i skali tych przedsięwzięć
Dokument zakłada realizację przedsięwzięć na terenie gminy, polegających na usuwaniu azbestu i wyrobów zawierających azbest z nieruchomości należących do osób fizycznych ( mieszkańców gminy).
Projekt aktualizacji "Programu …" dotyczy obszaru w granicach jednej gminy, a realizacja postanowień dokumentu nie spowoduje transgranicznego oddziaływania na środowisko. Ponadto:
•realizacja założeń aktualizacji "Programu …" wpłynie na poprawę i ochronę stanu środowiska - jego podstawowym celem jest oczyszczenie do
roku 2032 terenu gminy Nędza z azbestu i wyrobów zawierających azbest, wyeliminowanie negatywnych skutków zdrowotnych u mieszkańców powodowanych azbestem oraz likwidacja jego negatywnego oddziaływania na środowisko (projekt aktualizacji dokumentu nie przewiduje oddziaływania na obszary cenne przyrodniczo oraz obszary chronione wymienione w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody
(Dz. U. z 2004r. Nr 92 poz. 880 ze zm.),
•zapisy dokumentu są zgodne z kierunkami działań i celami określonymi w programach szczebli- krajowym i wojewódzkim ("Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032", "Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010", Wojewódzkim i Powiatowym Planem Gospodarki Odpadami),
•projekt nie przewiduje powstania na terenie gminy składowiska wyrobów azbestowych,
•projekt dokumentu przewiduje zastosowanie procedur minimalizujących prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka dla zdrowia ludzi,
powodem aktualizacji jest przeprowadzenie rzetelnej i pełnej inwentaryzacji wyrobów azbestowych i dokonanie zmian na jej podstawie w Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla gminy Nędza.
Główne zadania wynikające z realizacji programu to demontaż pokryć dachowych wykonanych z azbestu lub wyrobów zawierających azbest oraz transport i utylizacja powstałych w wyniku tego odpadów i oczyszczanie terenu po zakończeniu prac. Realizacja "Programu..." ustali planowany harmonogram usuwania azbestu, który jest spójny z założeniami "Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032" i przewiduje eliminowanie azbestu z gospodarki do 2012 r. ok. 28%, w latach 2013-2022 ok. 35% i w latach 2023-2032 ok. 37% odpadów
Jako członek Unii Europejskiej Polska jest zobligowana do usunięcia azbestu do 2032r. Ilość nagromadzonego azbestu na terenie gminy wymusza niejako podjęcie działań na jak największą skalę.
Oddziaływanie na środowisko to przede wszystkim zapylenie jakie powstaje przy usuwaniu azbestu, oraz problem utylizacji odpadów, które są przewidziane do składowania poza terenem gminy Nędza. Na terenie gminy brak jest oraz nie planuje się budowy składowisk do unieszkodliwiania odpadów azbestowych. Przy wykonywaniu prac zgodnie z przepisami, które w tym zakresie obowiązują oddziaływanie na środowisko jest bardzo niewielkie.
Biorąc pod uwagę zanieczyszczenie środowiska i zagrożenia zdrowia ludności, największy problem stanowi emisja włókien azbestu z ulegających korozji wyrobów azbestowo-cementowych (do których produkcji zastosowano około 85% ogólnej ilości sprowadzonego do Polski azbestu) oraz emisja włókien azbestu wynikająca z nieprawidłowo prowadzonego demontażu, transportu lub składowania wyrobów zawierających azbest.
Ponieważ azbest wykorzystany jako pokrycia dachowe przez cały czas jego użytkowania stanowi potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzi, tylko jego całkowite usunięcie pozwoli na eliminację tego zagrożenia. Wymiana pokryć dachowych jest bardzo kosztowna i proces związany z emisją włókien azbestu przy jego demontażu i transporcie będzie przebiegał z różnym zaawansowaniem w zależności od możliwości finansowych mieszkańców gminy.
Pozyskanie jak największych środków na dofinansowanie prac związanych z usuwaniem azbestu pozwoli na przyspieszenie tego procesu i sprawne zakończenie realizacji programu, a tym samym wyeliminowanie negatywnego wpływu włókien azbestu na środowisko i zdrowie ludzi.
Cechy obszaru objętego oddziaływaniem na środowisko, w szczególności:
a)obszary o szczególnych właściwościach naturalnych lub posiadające znaczenie dla dziedzictwa kulturowego, wrażliwe na oddziaływania, istniejące przekroczenia standardów jakości środowiska lub intensywne wykorzystanie terenu oraz formy ochrony przyrody w rozumieniu ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody oraz obszary podlegające ochronie zgodnie z prawem międzynarodowym.
•Stawy Łężczok PLH240010 – obszar Natura 2000
Ostoja obejmuje kompleks 8 stawów o powierzchni od 2 do 90 ha (łącznie 247 ha), istniejących tu od XIII wieku. Kompleks stawów otaczają lasy o charakterze naturalnym, z licznymi starymi drzewami. Największy obszar pokrywają grądy Tilio-Carpinetum, są też płaty łęgów wiązowo-jesionowych Fraxino-Ulmetum, olsów Circaeo elongatae-Alnetum, a także łęgów wierzbowo-topolowych Salici-Populetum. Na terenie obszaru występują też niewielkie powierzchnie łąk, starorzecza. Płynie tu niewielka rzeka Łęgoń. Stawy są częściowo porośnięte trzciną i szuwarami (25-50% powierzchni stawów). Na niektórych groblach rosną stare dęby.

• Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich
Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich powstał na mocy Rozporządzenia Wojewody Katowickiego z dnia 23 listopada 1993 r. i obejmuje obszar 49.387 ha. Od północy i południa przylega do niego pięć stref otulinowych o łącznej powierzchni 14.010 ha. Położony jest w południowo – zachodniej części województwa śląskiego i zajmuje wschodnią część Kotliny Raciborskiej oraz północne fragmenty Płaskowyżu Rybnickiego. Obszar PK,,CKKRW’’ położony jest w obrębie zlewni Rudy, Suminy i Bierawki. Tylko niewielka, zachodnia jego część należy do przyrzecza Odry. Obfitość wód, zwłaszcza powierzchniowych, przyczyniła się do znacznego zróżnicowania warunków siedliskowych, a co za tym idzie do rozwoju wielu cennych gatunków flory i fauny. Wszechdostępna woda odgrywała również kluczowe znaczenie w gospodarce Cystersów. Ze względu na rekreacyjno – turystyczne funkcje obszarów chronionych istotną cechą położenia jest bezpośrednie sąsiedztwo takich miast jak: Gliwice, Żory, Rybnik, Racibórz. Ośrodkiem węzłowym jest miejscowość Rudy w gminie Kuźnia Raciborska, znana przede wszystkim z lokalizacji pocysterskiego zespołu klasztorno – pałacowego.
Szata roślinna ukształtowała się tu w holocenie, po ustąpieniu ostatniego zlodowacenia plejstoceńskiego. Tworzyły ją prawie wyłącznie zespoły leśne. Do dzisiaj ekosystem leśny przetrwał głównie na terenach nieatrakcyjnych dla rolnictwa z powodu nieurodzajnych, piaszczystych gleb (rozległy kompleks lasów rudzkich w północnej i środkowej części Parku) oraz w miejscach trudnodostępnych ze względu na zabagnienie lub niekorzystną rzeźbę terenu (jary, stoki). Najnowsze prace florystyczne potwierdziły występowanie 49 gatunków roślin naczyniowych objętych ochroną gatunkową. Natomiast 29 innych gatunków chronionych wyginęło tu na stanowiskach naturalnych w ciągu ostatnich stu lat. Florę Parku wzbogacają gatunki przybyłe w sposób naturalny z różnych krain geograficznych, między innymi: z Niziny Węgierskiej przez Bramę Morawską, z Karpat i z Sudetów.
Na obszarze Parku Krajobrazowego odnotowano 14 gatunków płazów, 6 gatunków gadów, 236 gatunków ptaków oraz 50 gatunków ssaków. Spośród kręgowców uznawanych za zagrożone w skali kraju, zakwalifikowanych do “Polskiej czerwonej księgi zwierząt", w granicach Parku przystępują do rozrodu: traszka grzebieniasta, bąk, bączek, hełmiatka, bielik, zielonka, podróżniczek i przedstawiciel nietoperzy - borowiaczek, a przypuszczalnie także gniewosz plamisty, rożeniec, kania czarna, koszatka i popielica. Park Krajobrazowy “Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich" chroni przestrzeń głównego w południowej Polsce korytarza ekologicznego przebiegającego równoleżnikowo. Łączy on doliny górnej Wisły i Odry oraz strefy podgórskie Karpat i Sudetów. Tworzą go zwarte kompleksy lasów rudzkich i pszczyńskich. Krytyczny, najwęższy pas pomostu ekologicznego znajduje się wokół Szczejkowic. Tamtejszy ekosystem leśny wymaga tym samym szczególnej ochrony. Opisywany ciąg ekologiczny dopełniany jest przez systemem hydrograficzny rzek: Rudy, Pszczynki, Korzeńca i Gostyni, umożliwiający migrację organizmów wodnych między zlewniami Wisły i Odry.

Najbogatszym przyrodniczo terenem w obrębie PK “CKKRW" jest kompleks leśno-stawowy “Łężczok" w okolicach Raciborza, będący obecnie jedynym rezerwatem w granicach Parku. Ochronę prawną “Łężczoka" przez uznanie za rezerwat przyrody wprowadzono w 1957 roku w celu zachowania wielogatunkowego lasu łęgowego, alei zabytkowych drzew, starorzeczy rzeki Odry ze stanowiskiem kotewki orzecha wodnego oraz miejsc lęgowych awifauny. Rezerwat przyrody “Łężczok" zajmuje około 400 ha, w tym 134 ha powierzchni leśnej i 247 ha stawów.

•Łąka trzęślicowa
Łąka trzęślicowa ze stanowiskami regionalnie rzadkich i ustępujących gatunków roślin o powierzchni 1,2 ha powołana w 2004r. rozporządzeniem nr 44/2004 wojewody śląskiego z 16.07.2004 r. (Dz. Urz. Woj. Śl. nr 67/2004, poz. 1997).
W odniesieniu do potencjalnego zagrożenia obszarów chronionych wynikających z działań zaproponowanych w aktualizacji "Programu…" należy stwierdzić, iż nie będzie możliwości negatywnego wpływu na te obszary. Na terenie gminy nie ma ani nie planuje się budowy składowiska odpadów do unieszkodliwiania odpadów azbestowych.
Realizacja postanowień aktualizowanego dokumentu nie będzie miała negatywnego wpływu na obszary podlegające ochronie.
Aktualizacja przedmiotowego dokumentu - Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla gminy Nędza nie będzie stanowiła podstawy do realizacji nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
Aktualizacja nie wprowadza nowych rozwiązań, które znacząco wpłynęłyby na środowisko. Celem aktualizacji jest przedstawić stan aktualny, zweryfikować wytyczone poprzednio zadania i tym samym dostosować je do rzeczywistych uwarunkowań i możliwości technicznych, organizacyjnych oraz ekonomicznych.

Nie przewiduje się inwestycji, które mogłyby negatywnie wpłynąć na gatunki i siedliska chronione w ramach obszaru Natura 2000.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż realizacja zadań wynikających z zapisów zaktualizowanego Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla gminy Nędza nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko a zapewni skuteczne mechanizmy chroniące środowisko przed degradacją a w odniesieniu do mieszkańców doprowadzi do poprawy jakości powietrza atmosferycznego.
Analiza celów i kierunków działań ustanowionych w przedmiotowym dokumencie wykazała, że są one zgodne z celami strategicznymi wynikającymi z dokumentów wyższego szczebla oraz przyczyniają się do ich realizacji.