Kroszonkarskie cuda na konkursie w Nędzy

Już po raz 13. szkoła w Nędzy zorganizowała międzyszkolny konkurs kroszonkarski. Prawdziwe cuda tworzyli uczestnicy w wieku od pierwszych klas szkoły podstawowej po gimnazjum, zarówno dziewczęta, jak i chłopcy.

Każdego roku konkurs cieszy się bardzo dobrą frekwencją. Do Nędzy przyjeżdżają z całej gminy, ale nie tylko, bo też, m.in. Lysek, Pawłowa, czy Budzisk. Co roku nie brakuje też wychowanków z Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Rudach.

O tytuł najpiękniejszej kroszonki walczyła w tym roku 30-tka młodych artystów, podzielonych na trzy kategorie wiekowe: klas 1-3, 4-6 szkół podstawowych oraz gimnazjów. Mimo, że nie wszystkie jajka zdobione były tradycyjną metodą, to jednak każdy okaz robił ogromne wrażenie.

- Chcemy pielęgnować tradycje Świąt Wielkanocnych, które są dla nas bardzo ważne - mówi nauczycielka  Zespołu Szkolno-Gimnazjalnego w Nędzy Małgorzata Kozielska, która organizuje konkurs wspólnie z Krzysztofem Janiszewskim. - Dzięki takim konkursom dzieci mogą pokazać co potrafią, mogą swój talent pokazać na skorupce.

W jury konkursu zasiadły panie: Julita Ćwikła - etnograf raciborskiego muzeum, Małgorzata Drożdż - znana kroszonkarka z Górek Śląskich oraz Joanna Lepiarczyk - przedstawiciel Zespołu Klasztorno-Pałacowego w Rudach.

Najbardziej popularną techniką zdobienia jajek na Śląsku jest technika rytownicza, inaczej zwana drapaną. Jajka ozdobione taką metodą zwane są właśnie kroszonkami albo kraszankami. Popularny jest też batik, a jajko zdobione, pisane woskiem nazywane jest pisanką. Bardzo starą i niestety dziś rzadko już stosowaną techniką zdobienia jajek jest oklejanie sitowiem.

Najstarsza pisanka odnaleziona przez archeologów na Ostrówku Opolskim w latach 60-tych jest datowane na  X wiek! Malowanie jajek znane było już w starożytności. - Oczywiście zdobiono je nie z okazji Wielkanocy, ale jajko zawsze było symbolem odradzającego się życia - wyjaśnia Julita Ćwikła. - Jajka często towarzyszyły ceremonii pogrzebowej. W starożytnej Grecji wkładano je zmarłym do grobów, wierząc, że odrodzą się jak one. Do dziś prawosławni po rezurekcji udają się na groby bliskich i kulają jajkami, by ożyli. W powiecie krapkowickim wciąż żywy jest zwyczaj kulania jajek do "ducek", czyli dołków. To taki mini golf. W ten sposób chce się obudzić ziemię do życia po zimie - opowiada etnograf Julita Ćwikła.

Na Śląsku kroszonki były często formą daru. - Chłopak, który przyszedł w Wielkanocny Poniedziałek oblać dziewczynę wodą, otrzymywał od niej właśnie jajko, jako podziękowanie. Były często dodatkowo przyozdobione sentencjami o miłosnym charakterze: "Komu ja to jajko dam, tego ja i w sercu mam", albo "Podarunek mały, ale miłość wielka". Kiedyś widziałam kroszonkę z długim wierszykiem odmownym: "Koło mnie się nie obracaj, zbędnych słówek nie utracaj, bo to wszystko nadaremnie, nie będziesz miał żonki ze mnie" - uśmiecha się  etnograf.

race konkursowe oceniała Małgorzata Drożdż, znana w regionie kroszonkarka rodem z Górek Śląskich. - Tradycję zdobienia jajek w niedzielę wielkanocną pamiętam od dzieciństwa. Zwyczaj pielęgnowało się również w moim domu. Jajka zdobiło się woskiem przy rozgrzanym piecu - wspomina.

Kroszonkarstwem sama zajmuje się od lat. Bierze udział w wielu konkursach i zdobywa na nich uznanie. Została jedną z bohaterek publikacji wydanej przez Starostwo Powiatowe w Raciborzu pt. "Skarby Raciborskiej Ziemi". - Trzeba sporo ćwiczyć, bo kroszonkarstwo wymaga i precyzji i pomysłowości - przyznaje.

Sztukę przekazuje młodszym pokoleniom prowadząc warsztaty kroszonkarskie dla dzieci i młodzieży. - Nawet się zdarza, że uczniowie przyjeżdżają do mnie do domu, bo chcą nauczyć się więcej - uśmiecha się.

Kroszonki własnej roboty najchętniej daruje w prezencie. - Bo to praca absolutnie nieopłacalna. Nad jedną kroszonką pracuje się od kilku do kilkunastu godzin  - mówi. Czas Wielkanocy to oczywiście dla Małgorzaty Drożdż okres najbardziej pracowity, ale do kroszonek wraca właściwie przez cały rok.

Kroszonka Nikol Jezusek z Górek Śląskich okazała się najpiękniejsza w kategorii klas IV-VI. - Swoją pracę wykonałam metodą drapaną. Motywem są wyłącznie kwiaty. Wszystkiego nauczyłam się od mamy i siostry - opowiedziała laureatka.

Natalia Mazur ze Zwonowic swoje jajko przyozdabiała płatkami osikowymi. - Trzeba mieć zdolności artystyczne i dużo cierpliwości - przyznaje.

W konkursie chętnie brali udział również chłopcy. Swoich sił postanowił spróbować Florian Rezner z Górek Śl. - To bardzo relaksujące zajęcie - przyznał. Swoją pracę podaruje w prezencie.

Laureaci Konkursu Kroszonkarskiego w Nędzy:

Szkoła Podstawowa
Klasy I – III
- I miejsce - Magdalena Machnik, Nędza
- II miejsce - Mateusz Traliszewski, Nędza
- III miejsce - Judyta Klosek, Lyski
- Wyróżnienie - Katarzyna Bojno, Budziska
Kinga Zimny, Zwonowice

Klasy IV – VI
- I miejsce - Nikol Jezusek, Nędza
- II miejsce - Dorota Miechówka, Nędza
- III miejsce - Klaudia Cudzich, Budziska

Gimnazjum
- I miejsce - Klaudia Węglorz, Lyski
- II miejsce - Paweł Materzok, Nędza
- III miejsce - Damian Chojnacki, MOW Rudy
- Wyróżnienie - Natalia Traliszewska, Nędza
Woktoria Pojda, Lyski

kategoria: Powiązane pliki [4]

	Nazwa pliku	Data publikacji	Rozmiar	Pobierz
mp3	Bożena Kozielska z ZSG Nędza, organizatorka konkursu.mp3	16-03-21 14:26	809.81KB	pobierz plik: Bożena Kozielska z ZSG Nędza, organizatorka konkursu.mp3
mp3	Julita Ćwikła, etnograf muzeum w Raciborzu, członkni jury konkursu.mp3	16-03-21 14:27	2.42MB	pobierz plik: Julita Ćwikła, etnograf muzeum w Raciborzu, członkni jury konkursu.mp3
mp3	Małgorzata Drożdż, kroszonkarka z gminy Nędza, członkini jury konkursu.mp3	16-03-21 14:28	2.12MB	pobierz plik: Małgorzata Drożdż, kroszonkarka z gminy Nędza, członkini jury konkursu.mp3
mp3	uczestnicy.mp3	16-03-21 14:28	714.71KB	pobierz plik: uczestnicy.mp3