Łęg

Cmenatarz

W północnej części wsi, na granicy z Zawadą Książęcą, zlokalizowany jest cmentarz, założony około 1870 r. Posiada regularny układ. Do dzisiaj zachowały się kamienne krzyże nagrobne z końca XIX wieku. Pośrodku cmentarza do roku 1992 stał zabytkowy drewniany kościółek z Ostroga. Niestety spłonął on doszczętnie w wyniku pożaru i do dzisiaj pozostały po nim tylko fundamenty.

Cmentarz otoczony jest drewnianym płotem z kratownicowym, ukośnym układem listew. Drewniana bramka konstrukcji słupowej pochodzi z 1870 r. i ma dwuspadowy daszek pobity gontem. W jej zwieńczeniu widnieje drewniany krzyż. W centralnej części cmentarza na prostopadłościennym postumencie stoi kamienna figura Pieta z 1870 r.

Obok bocznego wejścia na cmentarz stoi kamienny krzyż Boża Męka z 1935 r. Krzyż posiada dwukondygnacyjny, uskokowy postument, zwieńczony gzymsem. We wnęce, zamkniętej trójlistnie, umieszczono figurkę Matki Boskiej.

Z drugiej strony wejścia na cmentarz znajduje się mogiła żołnierzy niemieckich poległych podczas ostatniej wojny. Na mogile stoi nagrobny krzyż z prostopadłościennym postumentem, zwieńczonym gzymsem. Do postumentu przymocowana jest szklana tablica inskrypcyjna.

Kapliczka

Przy ul. Saperskiej usytuowana jest kapliczka zbudowana na początku XX wieku. Jest to obiekt murowany, rozmieszczony na planie kwadratu, posiada potynkowane ściany o podziałach ramowych. Od frontu zarówno narożniki jak i szczyt zwieńczone są sterczynami z dwuspadowymi daszkami. W szczycie znajduje się półkoliście zamknięta wnęka z obrazem Matki Boskiej. Ściany kapliczki zwieńczone są ceglanym fryzem kostkowym. Wewnątrz jest współczesny ołtarzyk.

Obok kapliczki stoi kamienny krucyfiks z końca XIX wieku. Posiada on dwukondygnacyjny, uskokowy postument, zwieńczony gzymsem.

Podobna kapliczka, zbudowana w 1909 r., stoi przy ul. Szkolnej. W jej wnętrzu znajduje się drewniana, polichromowana figura św. Jana Nepomucena z połowy XIX w.

Krzyż Boża Męka

W ogrodzie przy ul. Okrężnej stoi kamienny krzyż Boża Męka, pochodzący prawdopodobnie z 1900 r. Posiada dwukondygnacyjny, uskokowy postument, zwieńczony gzymsem. W półkolistej wnęce (ujętej kanelowanymi pilastrami) znajduje się figurka Matki Boskiej Bolesnej. Krzyż otoczony jest metalowym płotkiem z murowanymi filarkami.

Tuż przy żwirowni, w otoczeniu drzew, usytuowana jest kapliczka z końca XIX wieku. Jest to obiekt murowany, potynkowany, zbudowany na planie kwadratu. Kapliczka posiada obramioną fasadę i schodkowy szczyt, a w prostokątnej wnęce znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Tradycja wiąże tę kapliczkę z cmentarzem cholerycznym.

Zabudowania mieszkalne

We wsi na uwagę zasługują też budynki zbudowane około 1890 roku. Wszystkie są parterowe, murowane i potynkowane. Posiadają część gospodarczą pod wspólnym dachem. Do tego typu obiektów należą m.in. następujące budynki:

• ul. Stwosza 3 - na osi drewniany ganek z dekoracyjnym układem listew;
• ul. Szkolna 12 - wejście do chlewika z ząbkowatym obramieniem;
• ul. Szkolna 14;
• ul. Wyzwolenia 3.

Opracowano na podstawie materiałów Urzędu Gminy w Nędzy oraz publikacji: R. Respondowski, E. Wieczorek: Inwentaryzacja krajoznawcza województwa katowickiego. Zeszyt 15. Gmina Nędza, Regionalna Pracownia Krajoznawcza PTTK. Katowice 1995.