Obywatelski monitoring funduszy europejskich - nie przegap!

15 Listopad 2022

kategoria:: Ogłoszenia urzędowe

Do Polski już wkrótce powinno trafić ponad 76 mld. euro z budżetu Unii Europejskiej na lata 2021-2027. Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych (OFOP) apeluje do organizacji w całym kraju o mobilizację oraz do włączenia się w pracę komitetów monitorujących programy finansowane z funduszy europejskich.

Zgodnie z Umową Partnerstwa określającą strategię wykorzystania funduszy europejskich
w Polsce na lata 2021-2027 będziemy mieć do dyspozycji w tej perspektywie unijnej około 76 miliardów euro. To standardowy 7-letni budżet unijny, z którego Polska skorzysta już kolejny raz, inny aniżeli fundusze zaplanowane na Krajowy Plan Odbudowy. Projekt Umowy Partnerstwa został przedłożony do publicznych konsultacji w połowie stycznia 2021 r. -
w wyniku licznych uwag, przeprowadzonych konsultacji i zrealizowanych wysłuchań publicznych ostatecznie dokument został zatwierdzony przez rząd RP oraz Komisję Europejską oraz opublikowany w lipcu 2022 r.

Fundusze europejskie będą wdrażane w ramach specjalnie opracowanych programów, w tym międzynarodowych i transgranicznych, a w Polsce dodatkowo zgodnie z Umową Partnerstwa w ramach 16 regionalnych programów obsługiwanych przez urzędy marszałkowskie oraz
8 tematycznych programów krajowych obsługiwanych przez stronę rządową:

Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) – budżet ok. 135 mld zł
Program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 (FERS) – budżet ok. 21,9 mld zł
Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG) – budżet ok. 45,9 mld zł
Program Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy 2021-2027 (FERC) – budżet ok. 11,4 mld zł
Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 – budżet ok. 14,3 mld zł (obszar: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie
i częściowo mazowieckie)
Program Fundusze Europejskie dla Rybactwa 2021-2027 – budżet ok. 3,5 mld zł
Program Fundusze Europejskie Pomoc Żywnościowa 2021-2027 (FEPŻ) – budżet ok. 2,7 mld zł
Program Pomoc Techniczna dla Funduszy Europejskich 2021-2027 (PTFE) – budżet ok. 2,5 mld zł

Realizacja przedsięwzięć (projektów), zarówno w trybie konkurencyjnym (konkursowym), jak i w tzw. niekonkurencyjnym, będzie możliwa dopiero po zatwierdzeniu tych przez Komisję Europejską oraz powołaniu komitetów monitorujących dla każdego programu. Komitety te oprócz zatwierdzenia kryteriów i metodyki wyboru projektów będą weryfikować spełnienie warunków oraz tzw. zasad horyzontalnych. W skład każdego komitetu monitorującego wchodzić będą:

przedstawiciele władz krajowych i regionalnych, administracji, organizacji zrzeszających samorządy, sektora nauki,
partnerzy społeczni (związki zawodowe i organizacje pracodawców), biznesu oraz przedsiębiorczości społecznej
9 podmiotów społeczeństwa obywatelskiego, tj. organizacji pozarządowych,
a także ich federacji, związków.

Komitety monitorujące programy będą odgrywać dużo większą rolę aniżeli w poprzednich perspektywach UE z kilku powodów. Otóż, kluczowe będzie zderzenie się z ambitnymi celami klimatycznymi wynikającymi z Europejskiego Zielonego Ładu wskazującym celem jest Unia Europejska jako obszar neutralny klimatycznie, społeczeństwo sprawiedliwe i dostatnie, gospodarka nowoczesna i ekologiczna, aby to osiągnąć opracowano cały pakiet regulacji, elementów oraz zasad, w tym DNSH (ang. Do No Significant Harm) –„nie wyrządzaj poważnej szkody”. Ponadto zgodnie z art. 15 rozporządzenia ogólnego z czerwca 2021 r. ustanawiającego warunki horyzontalne korzystania z funduszy europejskich wskazano m.in. skuteczne stosowanie i wdrażanie Karty Praw Podstawowych UE, oprócz już wcześniej obowiązujących zasad horyzontalnych, tj. równości kobiet i mężczyzn, dostępności dla osób
z niepełnosprawnością, niedyskryminacji oraz zrównoważonego rozwoju.

“To czy wspomniane warunki i zasady będą monitorowane zależy w znacznym stopniu od potencjału, roli i zaangażowania zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego.
W komitetach monitorujących muszą być obowiązkowo miejsca dla organizacji pozarządowych zajmujących się monitorowaniem każdej ze wspomnianych zasad horyzontalnych i dbających o nasze prawa” - mówi Iwona Janicka, ekspertka Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych.

Dodatkowo w komitetach monitorujących potrzebni będą przedstawiciele/-ki z organizacji, które zajmują się działalnością tematycznie związaną z danymi programami, m.in.: edukacja, włączenie społeczne, rynek pracy, zdrowie, cyfryzacja, gospodarka, sprawiedliwa transformacja, infrastruktura i transport, obszary wiejskie, miejskie obszary funkcjonalne, rewitalizacja, kultura i dziedzictwo kulturowe, rybactwo, zdrowa żywność, pomoc żywnościowa dla najuboższych, wzmocnienie potencjału organizacji pozarządowych
w zakresie kształtowania i realizacji polityk publicznych.

Wyłonienie organizacji pozarządowych do komitetów monitorujących zgodnie z regulacjami musi się odbyć w transparentnej procedurze niezależnie od władz krajowych i regionalnych oraz ich organów doradczych. Z uwagi na sukcesywne zatwierdzanie programów przez Komisję Europejską wyłonienie NGOs odbywać się będzie w najbliższych tygodniach zarówno
w przypadku programów krajowych, jak i regionalnych. W przypadku programów krajowych władną do opracowania procedury i powołania komisji wyborczej jest rada działalności pożytku publicznego w ramach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Natomiast w przypadku programów regionalnych stosowny proces wyborczy i powołanie komisji wyborczej musi zostać zrealizowany przez odpowiednie wojewódzkie rady działalności pożytku publicznego (odpowiednio organ doradczy marszałka województwa).

Jedno jest pewne będzie bardzo mało czasu - zaledwie kilka dni na zgłoszenia i głosowanie wśród organizacji pozarządowych, a to wymagać będzie ogromnej mobilizacji i wzmocnienia wielu osób, które do tej pory może nie zajmowały się bezpośrednio inwestycjami i działaniami finansowanymi z funduszy europejskich, ale np. interesowały się zasadami państwa prawa (wolność słowa, prawo zrzeszania się, praworządność), prawem do informacji, prawami kobiet, niedyskryminacją osób LGBTQiA, prawami osób z państw trzecich, dostępnością dla osób z niepełnosprawnością oraz ochroną środowiska, troską o klimat, sprawiedliwą transformacją. Aktywność w komitecie monitorującym będzie idealna na pewno dla osób, które czuwają nad transparentnością, dbają o dostęp do dokumentów, monitorują zamówienia publiczne.

Forma zaangażowania w komitecie monitorującym może dotyczyć roli członka/członkini komitetu monitorującego (lub zastępcy), a także funkcji obserwatora. Warto wiedzieć, że zaangażowanie w prace komitetu i w powołanych w jego ramach grupach roboczych to funkcja obywatelska (społeczna) związane jest z udziałem w posiedzeniach, ale też analizą dokumentów pod kątem obszaru/zagadnienia, w szczególności dot. zasad i warunków oraz kryteriów wyboru projektów, a także kontakt ze środowiskiem NGOs, udostępnianie materiałów, formułowanie opinii, rekomendacji, postulatów w imieniu środowiska NGOs.

Nabór do komitetów dotyczy perspektywy budżetu UE na lata 2021-2027 (+2lata). Członkowie komitetu monitorującego (i zastępcy) mogą liczyć na wsparcie z budżetu danego programu
w ramach tzw. pomocy technicznej. Wsparcie uzależnione będzie także od ewentualnej dotacji pozyskanej przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego na wsparcie przedstawicieli/-ek NGOs w procesie monitorowania funduszy europejskich. Na chwilę obecną na pewno można liczyć na dostęp do informacji, udział w szkoleniach i konferencjach oraz spotkaniach oraz zwrot kosztów przejazdu na posiedzenia komitetu.

OFOP zachęca do wypełnienia formularza celem analizy możliwości i potencjału organizacji pozarządowych do prac w komitetach monitorujących i współpracy w tym zakresie. Organizacje mogą liczyć na możliwość wymiany doświadczeń, wsparcie specjalistów, udział
w spotkaniach informacyjnych i przygotowawczych, m.in. 9 listopada i 14 grudnia. Zgłoszenia zainteresowanych osób, które chcą otrzymywać aktualne informacje i korzystać ze wsparcia OFOP przyjmowane są przez formularz – link: https://bit.ly/3PB1PkH

Zainteresowanych startem do komitetów monitorujących bez doświadczenia w tej kwestii Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych zaprasza na spotkania wprowadzające
w tematykę funduszy europejskich na lata 2021 2027 w następujących terminach.

8 listopada 2022 (wtorek) godz. 19:00
9 listopada 2022 (środa) godz. 14:00
23 listopada 2022 (środa) godz. 14:00
24 listopada 2022 (czwartek) godz. 19:00
7 grudnia 2022 (środa) godz. 14:00

Będą to spotkania trwające ok. 1h. Podczas każdego z nich zostanie omówiona struktura programów finansowanych z funduszy europejskich na lata 2021-2027, zasada partnerstwa, zasady horyzontalne, czym właściwie są komitety monitorujące. Będzie okazja do zapoznania się z nazewnictwem. Spotkanie jest dedykowane osobom, które chcą się wdrożyć w tematykę i nie czują się pewnie nt. tego jakie zadania mogą mieć przedstawiciele/-ki NGOs w komitetach monitorujących.

Zachęcamy do zapoznania się z nagraniami, które przybliżają aspekty zasad horyzontalnych:

Relacja z konferencji pt. Praworządność i prawa podstawowe - wyzwania dla Polski
w kontekście funduszy europejskich (Warszawa - 6 lipca 2022 r.)
Link do nagrania: https://youtu.be/1zSoxWifGws
RESPEKTOWANIE PRAW PODSTAWOWYCH. Link do nagrania: https://youtu.be/hilQO1F4PLw
ZASADA DOSTĘPNOŚCI. Link do nagrania: https://youtu.be/ACYmNZdXGEI
ZASADA NIEDYSKRYMINACJI. Link do nagrania: https://youtu.be/ePPWyEvikFo
ZASADA RÓWNOŚCI SZANS KOBIET I MĘŻCZYZN / GENDER MAINSTREAMING. Link do nagrania: https://youtu.be/gcU8jsQvtSk
ZASADA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU. Link do nagrania: https://youtu.be/SdccNiHCzWA

Więcej informacji: www.ofop.eu
W sprawach komitetów monitorujących prosimy o kontakt:

Oprac. Iwona Janicka, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych

Partnerstwo dla lepszej perspektywy!

Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych realizuje działania rzecznicze i sieciujące na mocy porozumienia ze Stowarzyszeniem KLON/JAWOR i przy wsparciu Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Korzystamy ze wsparcia CIVITATES i European Climate Foundation.

kategoria: **Powiązane pliki** [2]
	Nazwa pliku	Data publikacji	Rozmiar	Pobierz
pdf	OFOP-obywatelski_monitoring_funduszyUE_21.10.2022.pdf	22-11-15 09:25	480.53KB	pobierz plik: OFOP-obywatelski_monitoring_funduszyUE_21.10.2022.pdf
jpg	OFOP_obywatelski_monitoring_funduszyUE.jpg	22-11-15 09:25	748.51KB	pobierz plik: OFOP_obywatelski_monitoring_funduszyUE.jpg

powrót do listy aktualności porzednia następna

INFORMACJE I OGŁOSZENIA

Na terenie Gminy Nędza jest zapewniony odbiór bioodpadów, które są odbierane sprzed posesji lub zbierane w PSZOK. W związku z powyższym na terenie Gminy Nędza obowiązuje zakaz spalania części roślinnych (nie wolno spalać traw, liści itp.). Zakaz ten obowiązuje cały rok.
Od stycznia 2023r. PSZOK dla mieszkańców Gminy Nędza będzie funkcjonował na terenie PSZOK w Kuźni Raciborskiej w każdy roboczy wtorek w godzinach 8:00- 16:00 i roboczy czwartek w godzinach 8:00- 19:00. Nie będą już organizowane Mobilne PSZOK.
Od stycznia 2023r. bioodpady będą odbierane wyłącznie z pojemników koloru brązowego (nie będą odbierane bioodpady w workach). Pojemnik powinien być pokryty kolorem brązowym co najmniej w 30% widocznej części pojemnika. Można wykorzystać posiadane pojemniki, które są dostosowane do odbioru śmieciarką, wystarczy pomalować pojemnik w wymaganej części.
Z roku na rok zauważalny jest znaczny wzrost cen za usługi związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi. Obecne przepisy prawa pozwalają aby przeciwstawić się temu skutecznie tylko poprzez ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów. Każdy z nas może się przyczynić do obniżenia ilości wytworzonych odpadów poprzez:

- kompostowanie bioodpadów w przydomowych kompostownikach (obniżenie opłaty jest uzależnione od faktycznego zmniejszenia ilości bioodpadów wystawianych do odbioru na terenie całej gminy);

- zagospodarowanie przedmiotów, które nadają się jeszcze do użytku i nie wyrzucanie rzeczy, które mogą jeszcze spełniać swoją rolę, nie wszystko staje się automatycznie odpadem (ubrania, zabawki , meble itp. można komuś podarować lub sprzedać),

- dokonywanie mądrych i przemyślanych zakupów (nie kupowanie nadmiaru żywności, którą się potem wyrzuca) oraz ograniczenie niepotrzebnych opakowań (np. kupowanie owoców i warzyw w woreczkach wielokrotnego użycia zamiast w woreczkach foliowych itp.);

- prawidłowe i sumienne segregowanie odpadów, które ma wpływ na osiągnięcie w skali gminy wymaganego poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych ( nie osiągnięcie tego poziomu spowoduje nałożenie na gminę kary finansowej, która może spowodować wzrost opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi);

Przypomina się właścicielom nieruchomości o upływającym w dniu 31.12.2023r. terminie wymiany kotłów i pieców nie spełniających wymagań (klasy 5), których eksploatacja rozpoczęła się przed 1 września 2017 roku i są eksploatowane od 5 do 10 lat od daty ich produkcji. Obowiązek ten wynika z Uchwały Nr V/36/1/2017 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO z dnia 7 kwietnia 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa śląskiego ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.
Pamiętajmy również, że obowiązuje zakaz spalania wszelkiego rodzaju odpadów.
W związku z wprowadzeniem art. 3 ust. 5 oraz art. 6 ust. 5aa i ust. 5ab w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, Wójt Gminy jest zobowiązany do przeprowadzenia szczegółowych kontroli związanych z nieczystościami ciekłymi w zakresie posiadania pisemnej umowy na opróżnianie zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków i transportu nieczystości ciekłych oraz posiadania dowodów uiszczania opłat za te usługi. Kontrola obejmuje również sprawdzenie częstotliwości opróżniania zbiornika bezodpływowego i zbiornika przydomowej oczyszczalni ścieków na podstawie ilości pobranej wody. Nowe obowiązki obejmują sporządzenie protokołu z kontroli oraz szczegółowego sprawozdania z przeprowadzonych kontroli i gospodarki nieczystościami ciekłymi. Sprawozdanie jest przesyłane do Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska oraz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. W związku z w/w obowiązkiem oraz obowiązkiem prowadzenia ewidencji zbiorników bezodpływowych należy wypełnić i dostarczyć do Urzędu Gminy w Nędzy wypełnione zgłoszenie z informacją o posiadanym zbiorniku na nieczystości ciekłe (druk zgłoszenia w załączeniu). Należy również pamiętać, że zamiar rozpoczęcia eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków również musi zostać zgłoszony do Urzędu Gminy w Nędzy. Przed instalacją przydomowej oczyszczalni ścieków należy upewnić się czy teren, na którym ma być montowana (eksploatowana) leży na terenie aglomeracji czy poza jej terenem, ponieważ nie wszystkie rodzaje oczyszczalni ścieków mogą być instalowane na terenie aglomeracji.
Proszę zwrócić uwagę przy zlecaniu prac remontowych (w wyniku, których powstają odpady poremontowe i budowlane np. wymiana okien), że za zagospodarowanie powstałych w wyniku tych prac odpadów jest odpowiedzialna firma, przedsiębiorca, który wykonuje remont, powinien on odpady zabrać. W szczególnych przypadkach, jeżeli zostanie to na wniosek inwestora wskazane w umowie, przedsiębiorca może te odpady pozostawić do zagospodarowania właścicielowi nieruchomości ( inwestorowi), jednak nie jest to odpad, który można w ramach opłaty zawieźć na PSZOK.
Przypomina się właścicielom zwierząt na terenie Gminy Nędza o obowiązkach wynikających z ustawy o ochronie zwierząt oraz z zapisów Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Nędza. Proszę nie dopuszczać do sytuacji aby psy pozostawały bez opieki poza terenem nieruchomości. Szczególnie ważną sprawą jest odpowiedzialna opieka i zabezpieczenie zwierzęcia aby nie stanowiło zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi i zwierząt.
W trosce o estetykę naszej gminy, jak również w celu uniknięcia zagrożenia pożarowego lub zagrożenia ze strony zwierząt (głównie węży), przypomina się właścicielom nieruchomości o systematycznym wykaszaniu nieruchomości.
Apeluje się do mieszkańców o racjonalną gospodarkę wodą, szczególnie w okresach suszy. Zachęca się mieszkańców do zbierania i wykorzystywania deszczówki w celu nawadniania ogrodu, pozwoli to ograniczyć ilość pobieranej wody wodociągowej i przyczynia się do obniżenia ryzyka braku wody.

kategoria: **Powiązane pliki** [1]
	Nazwa pliku	Data publikacji	Rozmiar	Pobierz
docx	Informacje rok 2023.docx	22-12-30 07:07	17.37KB	pobierz plik: Informacje rok 2023.docx